Oruç ve kadınların özel halleri! İslamiyet, ibadetlerde kolaylık sağlayan bir dindir. Kadınların özel halleri sebebiyle ibadet sorumluluğunu kaldırmış veya kolaylaştırmıştır. Oruç da, özel halleri sebebiyle kadınlar için kolaylaştırılan ibadetlerden biridir. Kadınlar, muayyen günlerinde namaz kılmaz ve oruç tutmazlar. Bunun hikmeti; hem temizlik hem de kolaylıktır!
Hangi Durumlarda Kadınlar Oruç Tutamaz?
Ramazan Ayı’nda hayızlı (âdet, regl) ve nifaslı (lohusa) kadınlar, oruç tutmazlar. Kadınların özel halleri sebebiyle tutmadıkları bu oruçlar, ortalama 1 hafta veya 10 gündür. Ramazan Ayı sonrası bu oruçların kaza edilmesi gerekir.
Kadınlar muayyen günlerinde namaz kılmazlar ve oruç tutmazlar. Namazlarını kaza etmezler; ancak oruçlarını kaza ederler. Tutamadıkları oruçları daha sonra tutmaları zor değildir. Bu sebeple özel hallerinde namaz borçları affedilen kadınların oruç borçları baki kalmıştır.
Bu konuda Hz. Âişe’den şu ifadeler rivayet edilmiştir: “Bize hayız ve nifas hâlleri geldiğinde Hz. Resûlüllah (asm) tutmadığımız oruçlarımızı kaza etmemizi emir buyururlardı. Kılmadığımız namazların ise kaza edilmesini emretmezlerdi.” (Neylü’l-Evtar, 1, 279-280; Sübülü’s-Selam, 1, 105)
Kadınların özel halleri ve oruçla ilgili şu bilgileri paylaşabiliriz;
- İmsak vaktinden sonra âdeti kesilen kadın o gün oruçlu gibi durur. İmsaktan sonra regl olursa gizlice yiyip içebilir. Her iki durumda da o günkü orucun kaza edilmesi gerekir.
- İmsaktan önce âdeti kesilen kadın, o gün oruç tutmalıdır.
- İftardan önce âdeti başlayan kadının orucu bozulur ve o günkü orucu kaza etmesi gerekir.
- Ramazan’da âdetli veya lohusa kadınların toplum içinde yiyip içmemesi tavsiye edilmiştir.
- Bir kadın orucunu bilerek bozduktan sonra âdet görse o orucu sadece kaza eder, kefaret orucu tutması gerekmez.
- Orucunu aksatmak veya kazaya bırakmak istemeyen kadınların ilaçla âdetlerini geciktirmesi caiz görülmüştür.
- Kaza orucu tutarken âdet gören kadının kaza orucu bozulur ve yeniden tutması gerekir.
Kadınların Özel Halleri ve Kolaylıklar
- Regl olan ve lohusa kadınlara oruç ve namaz haram kılınmıştır!
- Âdetli ve lohusa kadınlar bu dönemlerde namaz kılmazlar ve bu namazları kaza etme zorunluluğu yoktur.
- Böylece sadece âdet oldukları dönemler göz önüne alındığında yolda 3 aylık kaza namazı kılmak zorunda kalmazlar.
- Nifas halinde kadınlar bazı durumlarda 20 ila 40 gün namaz kılamaz. Bu namazların daha sonra kaza edilmesi, hem çocuk hem de ev işleri ile uğraşan kadınlar için kolay değildir. Bu sebeple İslamiyet kadınlara kolaylık sağlayarak, bu dönemde kılamadıkları namazları kaza etmelerini emretmemiştir.
- Kadınlar regl veya lohusalı dönemlerinde zikir ve dua gibi nafile ibadetler yapabilir. Bunun hikmeti de, kadınların bu dönemlerinde Allah’ı unutmamaları ve ibadetlerin feyzinden faydalanmaları olarak açıklanır.
- Kadınların özel hallerinde kocalarının cinsel ilişkide bulunması haramdır. Bu konuda Kur’an-ı Kerin’de çok net bir ayet vardır: “Sana kadınların hayız (âdet) hallerini de soruyorlar. De ki: O (hayız) bir ezâdır. Binaenaleyh siz hayız hâlinde kadınlardan çekilin. Temizleninceye kadar onlara yanaşmayın.” (Bakara, 2/222).
