Tefekkür İslami bir terimdir. Kısacası Allah’ın verdiği nimetlere düşünerek şahit olma ve canlı alemine nasıl hükmettiği konusunda çıkarımlarda bulunma hali denilebilir. Tefekkür nedir? nasıl tefekkür edilir? Sorusuna verilecek en güzel cevap ise ayetlerle verilmesi doğru olacaktır. Allah ayet-i kerimesinde “Bir saat tefekkür; kırk gece nâfile ibâdetten üstündür.” diye ifade etmiştir. Bu durum ise tefekkürün ne denli önemli olduğunu ve ibadet etmenin tefekkür ile de mümkün olacağına kanaat getirmek doğru olacaktır.
Tefekkür Nedir?
Tefekkür kelime manasıyla düşünmek anlamına gelmektedir. Arapça kökenli bir terimdir ve günümüzde sadece tasavvufi bakımdan kullanılmaktadır. Buradaki tefekkür ise Allah’ın varlığına delalet getiren olayları düşünmek ve yaşanan olaylardan Allah’ın kudretinin ve gücünün çıkarılması olarak ifade edilebilir. Canlı veya cansız cisimlerinin kendilerine ve doğaya verdikleri tepkilerden ”İşte Allah’ın gücü ve kudreti ” diyebilme kabiliyetinde bulunabilmenin adına tefekkür denilebilir. Yaratılış mucizesi, renklerin ve doğanın güzelliği, cansız bir su iken can üflenmesi, doğanın bahar mevsimlerinde uyanması, yıldızların, ayların ve kainat sistemlerin döngüsü gibi birçok olayda Allah’ı hatırlatması şeklinde tanımlanmaktadır.
Nasıl Tefekkür Edilir?
Tefekkür yapma bir eylem olarak değil daha çok düşünme hali içerisinde olmak olarak ifade edilebilir. Seli sakin bir kafa ile sessiz ve huzur bulunacak bir ortamda Allah’ı ve yaratıklarını ve bizlere vermiş olduğu mucizeleri hayal etmek buradan ders niteliğinde çıkarımlarda bulunmak haline tefekkür yapmak denilebilir. Hayvanları, bitkileri, yüce Allah’ın bizlere vermiş olduğu nimetleri ve bunun gibi daha birçok olay üzerinde mucizeleri düşünme halidir. Bir örnekle açıklamak gerekirse; Doğanın kış mevsiminde kapanıp kendi haline bürünüp bahar mevsimi geldiğinde canlıların uyanması, her tarafın yemyeşil olması, kurumuş dallardan çiçekler meyveler yetişmesi bu nimetleri ise Allah’ın kullarına verdiği hediyeler olarak nitelendirilme halidir. Kullarında bu nimetlere ibret olarak bakması, hamd-ü sena etmesi, hikmetlerine dua etmesi şeklinde nitelendirilebilir. Varlığa şükredilmesi ve Allah’ın gücünün her şeye yetebileceği kanaat getirmek ve bu şekilde hayatınıza çeki düzen verilmesi bu olaylardan ders çıkarılması şeklinde tefekkür etmek denilebilir.